โรค “เบาหวาน เกิดจาก”
ภาวะที่ฮอร์โมนอินซูลินในร่างกายไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ถ้าระดับน้ำตาลสูงมากจะทำให้รั่วออกมาในปัสสาวะได้ จึงเรียกว่า โรคเบาหวาน (เบา = ปัสสาวะ) ซึ่งโรคเบาหวานพบได้บ่อยในผู้สูงวัย และนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้อีกมากมาย
การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน
- บริโภคอาหารที่เหมาะสม ไม่หย่อน หรือตึงมากเกินไป
กินได้ตามปกติ : ธัญพืช ผลไม้ที่มีน้ำตาลน้อย กากใยมาก
กินได้แต่ไม่มาก : แป้ง ข้าวขัดสี ผลไม้ที่มีน้ำตาลมาก เช่น ลำไย สับปะรด องุ่น
ควรหลีกเลี่ยง : น้ำผึ้ง ผลไม้กวน ผลไม้แช่อิ่ม เครื่องดื่มที่มีน้ำตาล เช่น น้ำอัดลม ชา กาแฟ เป็นต้น
2. ออกกำลังกาย การออกกำลังกายในผู้ป่วยเบาหวานจะต้องมีข้อคำนึงต่างๆ เพื่อต้องกันการเกิดอันตรายขณะออกกำลังกาย ดังนี้
- ออกกำลังกาย อย่างน้อยวันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3-5 วัน เช่น เดิน ปั่นจักรยาน
- ควรออกกำลังกายหลังมื้ออาหารอย่างน้อย 1-2 ชั่วโมง
- หากระหว่างออกกำลังกาย มีอาการบ่งบอกว่าน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น ใจสั่น เวียนศีรษะ เหงื่อออกมาก ควรมีลูกอมไว้ทานทันที
3. ใช้ยาอย่างถูกวิธี
ยารักษาโรคเบาหวาน มีหลากหลายชนิด มีรูปแบบ วิธีการใช้ และข้อควรระวังที่แตกต่างกัน ควรปรึกษาแพทย์ หรือเภสัชกร เพื่อให้ได้รับการดูแลได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
ยากินหลังอาหาร : อาจมีผลข้างเคียงเรื่องอาการคลื่นไส้ได้ หากกินตอนท้องว่าง จึงควรกินหลังอาหารทันที
ยากินก่อนอาหาร : ยาในกลุ่มนี้ควรกินให้ตรงเวลา หากกินเร็วหรือช้าเกินไปอาจทำให้เกิดอาการน้ำตาลต่ำได้
ยากินพร้อมอาหาร : ควรให้กินพร้อมอาหารคำแรกเลย ถ้ากินหลังอาหารจะไม่ได้ผล แต่หากลืมกินให้กินระหว่างมื้ออาหารได้เลยทันที
ยาฉีดอินซูลิน : เป็นยาที่มีความเร็วและระยะเวลาในการออกฤทธิ์แตกต่างกัน การฉีดยาผิดเวลาหรือผิดขนาดทำให้เกิดอาการน้ำตาลต่ำได้ จึงควรฉีดยาตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด และหากผู้สูงอายุเป็นคนฉีดเองผู้ดูแลควรดูปริมาณยาให้ถูกต้องป้องกันความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นได้
4. ดูแลป้องกันภาวะแทรกซ้อน
- ทำความสะอาดเท้าโดยใช้น้ำอุณหภูมิห้อง หลังทำความสะอาดเช็ดด้วยผ้าจนแห้ง รักษาความชุ่มชื้นของผิวหนังทาโลชั่นป้องกันผิวแห้ง คัน
- สวมถุงเท้า รองเท้าที่สะอาด ป้องกันการเกิดบาดแผล
- ควรเข้ารับการตรวจคัดกรองภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เป็นระยะ เช่น การตรวจโรคไตเรื้อรัง การตรวจจอประสาทตา และการตรวจเท้า เป็นต้น
โรคเบาหวาน จะเบาใจได้หากรู้ทันอาการ และดูแลตัวเองได้อย่างถูกวิธี เพราะเบาหวานไม่ได้เป็นโรคที่น่ากลัว สามารถรักษาประคับประคอง และควบคุมให้น้ำตาลอยู่ในระดับที่เหมาะสมกับร่างกายได้ หากมีผู้สูงอายุที่บ้านเป็นโรคเบาหวานก็ลองนำ 4 วิธีเหล่านี้ไปดูแลสุขภาพกันที่บ้านได้นะคะ
